Etnik Terörizm Nedir?

Etnik terörizm ne yeni ne de sadece dünyanın belli bir bölgesine mahsus bir olgudur. Tam tersine dünyanın neredeyse her yerinde etnik teröre ve etnik temelde hareket eden terör örgütlerine rastlamak mümkündür. Sri Lanka’da faaliyet gösteren Tamil, Filistin’de bir dönem etkin olan Irgun, Türkiye’de terör eylemleri düzenleyen PKK ve ASALA Kuzey İrlanda’da IRA ve İspanya’da ETA etnik temelli terör örgütlerine örnek olarak gösterilebilir.

Etnik temele dayalı terörizm olayları özellikle 1900’lü yılların ikinci yarısından itibaren dünyada gittikçe daha fazla görülen bir terörizm çeşidi olmuş ve ortaya çıktığı ülkelerde diğer terörizm biçimleri ile mukayese edildiğinde daha fazla şiddet ihtiva ettiği görülmüştür. Etnik temele dayalı terörün ortaya çıkması ve yaygınlaşması dünyadaki birçok devleti önemli ölçüde etkilemiştir.

Etnik terörizm alt etnik grubun davasını yüceltmek için yaptığı bilinçli şiddet hareketi olarak tanımlanabilir. Bu şiddet hareketi bağımsız bir devletin kurulmasına yönelebileceği gibi, ülke içinde belli bir etnik azınlığın diğerlerinden ayrı bir statüye kavuşturulmasına da yönelebilmektedir.

Etnik temelli terörizm, belirli bir etnik kimliğe sahip bireylerin yaşadıkları ülkenin siyasi yapısı içerisinde tek unsur olmamaları durumunda toplum tarafından dışlandıklarını ve haksızlığa uğradıklarını iddia ederek, uzun dönemde kendi ulus devletlerini kurmak amacıyla üzerinde yaşadıkları ülkeden toprak talep edip şiddete başvurmaları sonucunda ortaya çıkan terör hareketleridir.

Etnik terörizm, etnik gruplar tarafından amaçlarına ya da davalarına ulaşmak için uygulanan şiddet hareketleridir. Etnik terör örgütleri genellikle ya ayrı bir devlet yapısının oluşturulmasına ya da belli bir grubun diğer grup karşısındaki statüsünün yükseltilmesine odaklanmaktadırlar. Etnik terörizmin diğer terörizm türlerinden farklı olarak kendi ortak kimliklerine sahip bir kitleleri olduğu iddiası mevcuttur.

Etnik terörizme başvuran örgütler kendilerini etnik kimliklerine sahip toplulukların tamamını ifade eden, haklarını arayan bir hareket olarak göstermeye çalışmaktadır. Etnik terörizmdeki esas amaç, belirli bir bölgeyi bağlı bulunduğu ülkeden kopararak yeni bir devlet kurmak veya başka bir ülke topraklarına dâhil etmektir. Başka bir deyişle, etnik terör örgütlerinin uzun vadeli amaçları, toplum ve devlet tarafından dışlandıklarını ve haksızlığa uğratıldıklarını ifade ederek, kendilerine ait olduğunu iddia ettikleri topraklar üzerinde kendi ulus devletlerini kurmaktır.

Etnik terörizm ideolojik, dini ve maddi temele dayalı şiddet hareketlerinden ayrılmaktadır. Etnik terör örgütleri çoğu kez ülkenin tamamı yerine bir bölgeyi etkilemeye çalışmakta ve devlet tarafından sunulan kimlik yerine farklı olduğunu düşündükleri etnik kimliklerini ön plana çıkarmaktadırlar.

Etnik terörizmin var olması ve varlığını sürdürmesi büyük ölçüde ayrılıkçı bir hareketin de varlığına bağlıdır. Ayrılıkçı bir hareketin doğabilmesi için ise öncellikle halkın kendilerini diğerlerinden farklı birtakım ortak değerlere sahip olduklarının farkına varmaları ya da vardırılmaları gerekmektedir. Bu nedenle etnik kimlik, etnik terör örgütleri için son derece büyük bir önem kazanmaktadır. Çünkü terör olayları başarılı olmasa bile bu olayların sonucunda “biz” ve “onlar” ayrımı belirginleşebilir ve terör örgütünün istediği de çoğu zaman budur. “Biz” ve “onlar” ayrımı bir kez gerçekleşirse “bizi” “onlara” karşı kullanmak terör örgütleri için artık son derece kolaylaşmış olacaktır.

Etnik terörizm, genel anlamda ulusal ya da etnik grupların devletlerin bütünlüğüne ve kurumsal kimliğini tehdit eden çabaları ifade etmektedir. Bir devlete zaten sahip olan ve bulundukları topraklarda çoğunluk konumunda bulunan etnik grupların da, diğer azınlıklara karşı terörist faaliyetlere girişebileceği gerçeğinden hareketle, etnik terörizmin kapsamını, etnik bir güdüyle girişilen her türlü siyasi amaçlı, yasadışı şiddet içeren hareketler olarak çerçevelemek mümkündür.

Etnik terör örgütleri genellikle belli bir etnik grup üzerinde yoğunlaşarak bu gruba yönelik bazı çıkarlar elde etmeye yönelirler. Yine diğer terör örgütleri herkese açık olabilirlerken, etnik terör örgütleri genellikle sadece belli bir etnik gruba açıktırlar. Etnik terör örgütlerinin öncelikli amacı yöneldikleri etnik grubu etkilemek ve kendi saflarına çekmektir. Kuşkusuz etnik terör grupları siyasal iktidarları da etkilemeye çalışmaktadırlar. Ancak kısa vadede, mevcut siyasi iktidar ve devlet tarafından kendilerine haksızlık edilerek dışlandıklarını hitap ettikleri kitlelere aşılayarak, bu kitlelerden daha fazla destek almak amacı gütmektedirler. Bunun yanı sıra etnik terör örgütleri, öncüsü olduklarını iddia ettikleri etnik kimliğe sahip kitlelerin geleceğini kontrol etmek ve ileri de söz sahibi olmak amacındadırlar.

Etnik terör örgütleri hasım olarak gördükleri devlet ve grupları etkilemeye çalışırlar, fakat diğer örgütlerden farklı olarak ayrı bir etnik kimlik oluşturma peşindedirler. Devletin onlara önerdiği kimliğe zıt olarak etnik kimlikler oluşturma çabası içindedir. Etnik terör örgütleri, düşman olarak algıladıkları nüfusu korkutma amacını izleyerek gönüllü bir göç başlatmayı ve belli bölgelerde etnik homojenleşmeyi sağlamayı hedeflerler. Örneğin 1983 yılında Sri Lanka’da Sinhalalar başkent Colombo’dan Tamillerin ayrılması için uğraşırken Tamil Eelam Kurtuluş Kaplanları terör örgütü ise işkence, ölüm ya da aşağılama türü eylemlerle Tamil kökenli olmayanları ülkenin kuzey ve doğusundan uzaklaştırmaya çalışmıştır.

Etnik temele dayalı terörizm diğer terör çeşitlerine göre daha fazla şiddet içeren yöntemler kullanmakta ve daha acımasızca uygulanmaktadır. Etnik terörizmin peşinde koştuğu amaçların gerçekleşmesi oldukça zor olduğu için, amaçlarına ulaşmak için daha fazla şiddet kullanmayı denemekte ve çoğu kez şiddeti etkilemek istedikleri etnik gruba yöneltmektedirler.

Etnik terör örgütleri, etnik farklılıkları nedeniyle toplum tarafından dışlandıklarını, haksızlığa uğradıklarını dile getirerek hitap ettikleri topluluklara bu duyguları aşılayarak, göreli yoksunluklar yaratarak belirli bir kitle oluşturmaya çalışmaktadırlar. Örgütler, amaçlarına ulaşmaya çalışırken topluma korku salarak, siyasi iktidara baskı uygulaması amacıyla sivillere yönelik eylemlere başvurmaktadırlar.

Diğer terör örgütleri gibi etnik temelde hareket eden terör örgütleri de siyasi otoriteyi zor duruma sokarak, siyasi, sosyo – ekonomik tavizler koparmak amacıyla şehir merkezlerine ve metropollere yönelik şiddet eylemleri de gerçekleştirirler.

Etnik temelli terör örgütleri;

• Vatandaşlık bağı ile bağlı oldukları devletle farklı ırklara mensup oldukları,
• Kendi ırklarına has ayrı bir dillerinin bulunduğu,
• Binlerce yıl önceye dayanan tarihi geçmişlerinin olduğu,
• Kendilerine ait olduğunu iddia ettikleri toprakların en eski tarihlerden beri kendilerinin olduğu,
• Mevcut devlet yönetimi tarafından ikinci sınıf vatandaş olarak muamele gördükleri ve baskı altında yaşatıldıkları, gibi gerçek olmayan nedenleri bahane göstererek, etnik terör eylemlerine başvurmaktadırlar.

Etnik terör son yıllarda tüm dünyada görülen bir terör tipi olmasına rağmen şimdiye dek meydana gelen gelişmeler bu tür terör hareketlerinin başarısız olduğunu göstermektedir. Bağımsız bir devlet yaratmaya yönelen Sri Lanka, İsrail, İspanya, Türkiye ve İrlanda’daki etnik terör hareketlerinin bu amaçlarına ulaşamadıkları ortaya çıkmıştır. Etnik terör gruplarının ayrı bir devlet kuramayacaklarının, veya böyle bir amacın gerçekleşmesinin neredeyse imkansız olduğunun farkında oldukları söylenebilir. Buna rağmen terörün sürdürülmesinin asıl nedeni siyasal sistemde daha fazla söz sahibi olmak şeklinde açıklanabilmektedir.

Kaynakça

Baharçiçek, A. (2000). Etnik terör ve etnik terörle mücadele sorunu. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 11-27.

İşeri, R. (2008). Türkiye’de etnik terör: Asala ve PKK örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans   Tezi.

Şimşek, H.S. (2019).  Etnik terör ve kadın intihar saldırganları: Tamil Eelam Kurtuluş     Kaplanları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.

Oğuz Özdemir, O. (2013). Yoksulluk ve terör ilişkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.